

Het Gezelschapsspel Kanker
In juli 2023 verschijnt het onthullende boek Het gezelschapsspel Kanker, dat beschrijft wat er met je gebeurt als je de ziekte krijgt. Je verliest in korte tijd alles wat je hebt. Bovendien stap je over naar 'een land der zieken', dat je nooit meer helemaal kunt verlaten. Zelfs als je bent genezen - wat een relatief begrip blijkt te zijn, heel anders dan wanneer je geneest van een zwerende vinger - leef je toch met de onzekerheid dat de ziekte kan terugkeren.
Over het boek
Het boek is op de eerste plaats informatief. De auteur, Ton Damen, bij wie in 2017 darmkanker werd vastgesteld, probeert daarin deze complexe ziekte te begrijpen. Hij komt tot de conclusie dat kanker ongrijpbaar lijkt. Het is niet één ziekte, maar honderd ziektes. Artsen bereiken vooruitgang met onderzoek en nieuwe behandelingen, maar weten relatief weinig van de precieze oorzaken. Hoe precies ontstaat kanker na uitzaaiingen in het bloed? bijvoorbeeld. Medici weten het niet. Ze behalen goede resultaten met het verlengen van levens. Daar bestaan betrouwbare statistieken van.

Op individueel niveau kunnen artsen echter moeilijk prognoses geven. Er is ook geen sprake van strijd tegen kanker. Niemand heeft de vijand goed in beeld. In plaats daarvan lijkt kanker eerder een lot uit de loterij met een negatieve hoofdprijs. Damen ziet kanker als een morbide gezelschapsspel, waarin kanskaarten en dobbelstenen het verloop bepalen. Dokters en zorgmedewerkers kennen de mogelijke risico's van de 'vakjes' waarop de kansspeler belandt, maar hebben geen idee van het concrete verloop van het ziekteproces daarna.
Ton Damen beschrijft zijn bevindingen naar aanleiding van zijn eigen ervaringen als patiënt. Hij verliest daarbij zijn gezondheid, zijn baan en zijn huis en beschrijft dat. Hij neemt de lezer ook mee naar ziekenhuisbezoeken. Ze gaan ook met hem mee de spreekkamer van artsen in. Verder omvat het boek Damens ervaringen met zijn ziekte op het werk en het leven met kanker thuis en problemen met de ziekte tijdens vakanties. Het boek leest net als zijn debuut Verstoten als een trein, of, zoals astronaut en arts André Kuipers schrijft: als een raket.
‘Ik zie jou de spreekkamer binnenkomen en ik zie de ziekte. Maar wat voor impact het
heeft als je weggaat, dát vind ik waardevol en indrukwekkend om te lezen. Daarom steun
ik ook heel erg dit boek.’
CHIRURG HENDRIK MARSMAN, OLVG AMSTERDAM
